نمایشگاه کتاب تهران از 15 تا 25 اردیبهشت ماه برای اولین بار در شهر آفتاب پذیرای علاقمندان به کتاب و کتابخوانی است. اما این نمایشگاه علی رغم تلاش های فراوان شهرداری و وزارت ارشاد طی ماههای اخیر؛ در روز اول برگزاری با انتقادها و کاستی های عدیده ای روبه رو بود به گونه ای که دچار سردرگمی بسیاری از مراجعه کنندگان شده بود.
به گزارش خبرنگار ما؛ روز اول برگزاری نمایشگاه کتاب امسال در حالی که با استقبال خوب و بی نظیر مردم و بازدیدکنندگان روبه رو شده بود اما از سوی برگزارکنندگان نمایشگاه آمادگی چندانی وجود نداشت. برخی از غرفه ها تازه در حال نصب دکور و آماده سازی بودند، برخی ازغرفه ها برق نداشتند. در برخی از سالن ها وسایل آماده سازی دکور وسط زمین قرار داشت. برخی دیگر از غرفه ها تازه در حال چیدن کتاب در قفسه ها بودند. برخی از غرفه ها هم پر از خالی بود! وضعیت قرار گرفتن غرفه ها مشخص نبود. کارت های شناسایی غرفه داران هنوز آماده و صادر نشده بود. اگرچه مشارکت ناشران خیلی خوب و امیدوارکننده بود اما به نظر می آید بخش های تفریحی و رستوران های شهر آفتاب از آمادگی بیشتری برای سرویس دهی به مراجعه کنندگان برخوردار بودند.
یکی از غرفه داران در گفت و گو با خبرنگار ما گفت: نمایشگاه کتاب امسال که در شهر آفتاب برگزار شده اینقدر بزرگ است که آدم در آن گم می شود. اگر قرار باشد میهمانانی برای بازدید از غرفه های ما بیایند نمی دانیم چگونه باید آدرس بدهیم و چگونه راهنمایی شان کنیم تا بتوانندغرفه های ما را پیدا کنند.
یکی دیگر از غرفه داران با انتقاد از اینکه تبلیغات در سطح شهر بیشتر تبلیغ مجموعه نمایشگاهی شهر آفتاب است تا نمایشگاه کتاب می گوید: تمامی تبلیغاتی که در سطح شهر است بیشتر افتتاحیه شهر آفتاب را تبلیغ کرده است و به برگزاری نمایشگاه کتاب توجه چندانی نشده است.
ضعف اطلاع رسانی
مشکل اصلی نمایشگاه امسال اطلاع رسانی ضعیف آن است. دکه هایی برای راهنمایی بازدیدکنندگان در نظر گرفته شده بود اما در این دکه ها فقط کپی راهنمای نمایشگاه وجود داشت و خود مسئولان این دکه ها هم اطلاع چندانی از وضعیت قرار گرفتن غرفه ها نداشتند و به نوعی دچار سردرگمی شده بودند.
به عقیده برخی از غرفه داران با توجه به جابجایی مکان نمایشگاه به شهر آفتاب به دلیل بعد مسافت و دوری راه پیش بینی می شود که فقط کسانی که علاقه مند به کتاب و کتابخوانی هستند و یا قصد خرید کتاب را دارند به این مکان می آیند و دیگر کسی برای تفریح، سرگرمی و گذراندن اوقات فراغت به این مکان نمی آیند. البته برخی ها نیز بر این عقیده اند که حتی اگر عده ای برای سرگرمی و تفریح به نمایشگاه کتاب بیایند باعث جذب مخاطبان بیشتری به کتاب و کتابخوانی می شود. به گفته اکثر غرفه داران سالن های نمایشگاه شهر آفتاب استانداردتر از نمایشگاه های قبلی است و از لحاظ امکاناتی نظیر سیستم سرمایشی، تهویه و … هم بهتر از قبل است.
روز اول نمایشگاه کتاب در حالی سپری شد که برخلاف پیش بینی ها استقبال مردمی از نمایشگاه خوب بود و تورهای دانش آموزی نیز فضای سالن ها را گرم کرده بودند. سالن هایی که در ساختمان ها قرار گرفته اند هوایی مطلوب دارند اما چادرها و سازه های موقت روز اول 4 ساعت برق نداشتند.
نیمی از غرفه ها نه عنوان داشتند نه شماره و حتی اگر هم داشتند چیدمان آنها به یکدیگر نمی خورد حتی ناشران نیز در برخی راهروها طبق حروف الفبا نبودند. ظاهرا غرفه داران هنوز منتظر کتیبه های سر در غرفه ها هستند تا بهتر بتوانند مراجعانشان را راهنمایی کنند.
اولین نکته‌ای که در ورودی‌های نمایشگاه کتاب دیده می‌شد ترافیک در مبادی ورودی بود. ترافیکی که بخشی از آن به خاطر ناآشنا بودن مراجعه‌کنندگان با دسترسی‌های ایجاد شده بود و همین موضوع موجب ایجاد ترافیک در مسیرهای تردد شده بود و پلیس نیز سعی در راهنمایی مراجعه کنندگان داشت. غرفه‌های ناشران نسبتا آماده شده و در حال نزدیک شدن به روال عادی خود است و مخاطبان نیز برای اولین روز ناشران را امیدوار کردند و نوید روزهای بهتری را به آنها دادند. هر چند هنوز ناهماهنگی‌هایی وجود دارد که این یک امر طبیعی است.
بخش‌های آموزشی و کودک و نوجوان همچنان دارای نواقص هستند اما با توجه به همه اینها استقبال خوبی از نمایشگاه صورت گرفته است. حضور گروه‌های دانش‌آموزی در نمایشگاه حال و هوای خاصی به سالن‌ها بخشیده و شور و امید را در سالن‌ها تزریق کرده است.
حضور خبرنگاران در نمایشگاه کتاب نیز چشمگیر است و نشان می‌دهد که آنها نیز به این تغییر مکان حساس بوده و از ساعات اولیه بازگشایی نمایشگاه حضور پیدا کردند تا بتوانند مشاهدات خود را به سمع و نظر مخاطبان رسانه‌های خود برسانند. البته برخی رسانه‌ها که در غرفه‌های اختصاصی برای پوشش مستقر هستند هنوز با مشکل امکانات مواجه هستند ولی امید می‌رود که با جلوتر رفتن نمایشگاه این مشکلات نیز مرتفع شود. با توجه به تغییر محل برگزاری نمایشگاه از مصلی امام خمینی (ره) و انتقال آن به شهر آفتاب مسئولان برگزار کننده گمانه‌زنی‌هایی را پیرامون ریزش مخاطبان داشتند اما استقبال خوب علاقه‌مندان به کتاب در روزهای ابتدایی برگزاری نمایشگاه برآوردها را تغییر داده است.
سومین روز نمایشگاه با استقبال خوبی از سوی مخاطبان همراه بود؛ به طوری که حتی دقایقی قبل از شروع به کار غرفه ناشران، تعدادی از مخاطبان و حتی جمعی از خانواده‌ها نیز در محوطه شهر آفتاب حضور داشتند. طبق گفته برخی از مسئولان تعداد ۱۵۰۰ تراکنش در روز دوم به ثبت رسیده است. یکی از نکاتی که در نمایشگاه امسال بیشتر به چشم می‌خورد انگیزه مخاطبان برای خرید کتاب است؛ به طوری که پیش بینی می‌شود با ادامه نمایشگاه در شهر آفتاب سال‌های بعد شاهد کیفی‌تر شدن نمایشگاه باشیم. رویه حاضر سبب شد ناشران از فروش خود رضایت داشته و بر خلاف تصور اولیه، امیدوارتر به کار خود در شهر آفتاب ادامه دهند.
نمایشگاه در روز سوم خود شاهد اطلاع‌رسانی بهتر و نصب اطلاعات غرفه‌ها در سالن‌های مختلف بود. با وجود این هنوز ناشران و مخاطبان بسیاری از وضعیت اطلاع‌رسانی رضایت کامل نداشتند.
نمایشگاه کتاب تهران در روز سوم خود میهمانانی نیز داشت؛ از شهردار گرفته تا وزیر فرهنگ و ارشاد که هر دو به نوعی از صاحبان خانه این نمایشگاه هستند.
مسئولیت حوزه فرهنگ تنها به عهده وزارت فرهنگ و ارشاد نیست
حسین نوش آبادی سخنگوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در حاشیه این نمایشگاه به خبرنگار ما گفت: استقبال از نمایشگاه کتاب در روز اول خیلی خوب و غیر منتظره بود. از اینکه می بینیم مردم با کتاب و کتابخوانی آشتی کرده اند خوشحالیم.
وی در ادامه گفت: مجموعه نمایشگاهی شهر آفتاب که اختصاص به ما ندارد. این مجموعه در طول سال فقط ده تا 15 روز در خدمت ماست و مابقی ایام در خدمت دیگران و یا خود شهرداری است. البته طی قراردادی مجموعه نمایشگاهی شهر آفتاب به مدت 5 سال به صورت قطعی و رایگان برای برگزاری نمایشگاه کتاب در اختیار ما قرار دارد.
سخنگوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با بیان اینکه خوشحالیم پس از مدتها انتظار و دغدغه و تلاش‌های صورت گرفته بیست و نهمین دوره نمایشگاه کتاب تهران در شهر آفتاب در جوار مرقد امام برگزار می‌شود؛ ضمن اشاره به اینکه نمایشگاه کتاب تهران در فضایی جدید با امکانات و تجهیزاتی گسترده در خارج از شهر و به دور از دغدغه در حال برگزاری است افزود: گرچه ممکن است به دلیل برگزاری نخستین بار مشکلاتی وجود داشته باشد اما این موارد در انجام نمایشگاه‌های بزرگ چون نمایشگاه کتاب تهران طبیعی است. این مقام مسئول تصریح کرد: معتقدیم وظیفه همه مسئولان کشور است که به حوزه فرهنگ توجه کنند؛ زیرا کار فرهنگی تنها برعهده وزارت ارشاد نیست.