شرکت زغالسنگ البرز مرکزی در شهرستان سوادکوه استان مازندران و در 185 کیلومتری جاده تهران-قائمشهر در سلسله جبال البرز واقع شده است.
به گزارش اقتصاد ملت؛ راه‌اندازی این مجموعه زغالسنگ در منطقه زیرآب به سال‌های ۱۳۱۰ تا ۱۳۱۳ در زمان ایجاد راه‌آهن سراسری تهران – شمال برمی‌گردد. اولین بهره‌برداری از معادن زغالسنگ کنیج کلا پیرو اکتشاف اولیه در سال ۱۳۱۴ به هنگام احداث خطوط راه‌آهن سراسری با تشکیل شرکت زغال زیرآب توسط وزارت اقتصاد وقت در زیرآب محقق شد. طی سال‌های ۱۳۳۸-۱۳۴۱ جهت شناخت دقیق و تکمیل اطلاعات؛ عملیات اکتشافی توسط شرکت «دماگ» آلمان شروع شد و در سال ١٣۴٢-۱۳۴۳ شرکت‌هایی از روسیه و آلمان عملیات اکتشاف و استخراج را در منطقه زیرآب آغاز می‌کنند که در نتیجه آن یک معدن و کارخانه زغالشویی ایجاد می‌شود. از سال ۱۳۴۷ زمین‌شناسان شرکت ذوب‌آهن ایران با همکاری کارشناسان روسیه توانستند نتایج بسیار خوب و درخشانی را در این خصوص به ثبت برسانند که نتیجه آن شروع بهره‌برداری از معادن «کارمزد» در سال ۱۳۵۰ است.
بعد از انقلاب‌اسلامی زمینه فعالیت شرکت گسترده‌تر می‌شود و با فعال شدن معادن «کارمزد» و «کارسنگ»، فعالیت صنعتی این شرکت پررنگ می‌شود؛ به طوری که امروز بزرگترین شرکت زغالسنگ کشور محسوب می‌شود. شرکت زغالسنگ البرز مرکزی در دهه ۷۰ با مشکلات متعددی روبه‌رو می‌شود که این موضوع سبب شد این شرکت با زیان انباشته به مرحله ورشکستگی برسد. به همین دلیل معادن این مجموعه به شرکت‌های دیگر واگذار می‌شود و تنها معدن «گلیران» و «کردآباد» برای شرکت باقی ماند.
در دهه ١٣٩٠ دولت تصمیم گرفت تا مجددا این شرکت را احیاء کند. در همین راستا کارخانه زغالشویی با سرمایهگذاری ۵۰ میلیارد تومان و با ظرفیت ۵۰۰ هزار تن را در سال ۹۶ احداث کرد؛ این در حالی است که بخشی از زغالسنگ موردنیاز این کارخانه از معادن «کارمزد»، «کارسنگ» و «کیاسر» تامین می‌شود.
افزایش تولید به 150 هزار تن تا اواسط سال 1403
در همین راستا محمدرضا موثقی‌نیا رئیس هیات‌عامل ایمیدرو با حضور در کارخانه زغالشویی البرز مرکزی سوادکوه؛ از تلاش‌های بی‌وقفه برای افزایش تولید و بهبود کیفیت محصولات این شرکت قدردانی و ابراز امیدواری کرد تا با دستورات استاندار و اجرایی شدن آنها اتفاقات خوبی برای این مجموعه رقم بخورد.
معاون وزیر صمت در این بازدید با اشاره به همت مدیران، کارگران و کارشناسان مجموعه البرز مرکزی؛ به برنامه افزایش تولید به ۱۳۰ هزار تن اشاره کرد و گفت: با افزایش خوراک کارخانه، تخصیص معادن جدید و نیز مساعدت استاندار مازندران؛ امیدواریم افزایش تولید تا اواسط سال ۱۴۰۳ به ۱۵۰ هزار تن در سال برسد.
تکمیل زنجیره تولید
وی با بیان اهمیت تکمیل زنجیره تولید در این شهرستان؛ به احداث کارخانه فولادسازی با سرمایهگذاری بخش خصوصی در شهرستان سوادکوه اشاره کرد و از هماهنگی‌های انجام شده توسط مسئولان قدردانی کرد.
موثقی‌نیا با اشاره به اهمیت تکمیل زنجیره تولید در این شهرستان؛ از برنامه سرمایهگذاری بخش خصوصی در شهرستان سوادکوه در این حوزه خبر داد.
بسیج ظرفیت‌های دولتی برای تولید ۱۵۰ هزار تن
حسینی‌پور استاندار مازندران نیز در این مراسم با بیان اهمیت تولید و تاکیدات رهبرمعظم‌انقلاب اعلام کرد: همه ظرفیت‌ها برای افزایش تولید کارخانه تا ظرفیت ۱۵۰ هزار تن را بسیج کرده و هرگونه تسهیل و تسریع توسط دستگاه‌های دولتی را در اولویت قرار داده‌ایم.
وی در ادامه افزود: انشاء‌الله با رفع موانع احداث کارخانه فولاد در آینده نزدیک مشکل اشتغال شهرستان به حداقل خواهد رسید.
استاندار مازندران از مجموعه ایمیدرو، تهیه‌وتولید موادمعدنی ایران و همچنین البرز مرکزی به واسطه تلاش و پیگیری‌های مجدانه و جهادی برای راه‌اندازی هر چه زودتر این مجموعه صنعتی تقدیر کرد.
تحقق امر رهبری در شش ماهه اول سالجاری
نوید نیکو مدیرعامل شرکت زغالسنگ البرز مرکزی نیز در این مراسم گفت: هدف‌گذاری شرکت در سالجاری تولید 59375 تن کنسانتره زغالسنگ در دوره 6 ماهه اول سال بوده است که با تلاش جهادی در شرکت زغالسنگ البرز مرکزی؛ تولید 60401 تن (102 درصد) محقق شد و نسبت به دوره شش ماهه اول سال ۱۴۰۱ (24 درصد) رشد داشته است.
وی در ادامه افزود: برآورد ارسال 59375 تن کنسانتره زغالسنگ در دوره 6 ماهه اول سال را داشته‌ایم که 60778 تن (102 درصد) محقق شد و نسبت به دوره شش ماهه اول سال ۱۴۰۱ (17 درصد) رشد را ثبت کردیم.
افزایش استخراج
نیکو با بیان افزایش استخراج از معدن گلیران تصریح کرد: افزایش تولید زغالسنگ معدن گلیران طی دو سال اخیر توانسته بخش عظیمی از کاهش خرید زغالسنگ خام از معادن خصوصی را جبران کند که با تلاش کارکنان شرکت یکی از عوامل اصلی رشد تولید و ارسال کنسانتره زغالسنگ بوده است.
رکورد عملکرد
وی در خصوص عملکرد معدن گلیران نیز افزود: پیمانکار از ابتدای قرارداد تاکنون به میزان 77719 تن زغال خام استخراج کرده که این آمار بالاترین تناژ استخراجی این معدن در طول عمر استخراج سالانه از معدن گلیران است.
نیکو همچنین تاکید کرد: در اسفند ماه سال ۱۴۰۱ به میزان ۸۱۷۳ تن زغال خام از معدن گلیران به کارخانه زغالشویی حمل شده که این رکورد نیز در تاریخ بهره‌برداری از معدن مذکور بی‌نظیر بوده است.
به گفته وی طی شش ماهه سال ۱۴۰۲ نیز در استخراج معدن گلیران تحت مالکیت شرکت؛ تولید و ارسال زغالسنگ کنسانتره کک‌شو بیش از برنامه مصوب میانگین (101 درصد) محقق شد.
مدیرعامل البرز مرکزی با ارائه آمار خرید زغالسنگ خام از دیگر معادن جهت ارتقاء میزان تولید کارخانه زغالشویی انجیر تنگه بیان کرد: خرید 86592 تن زغالسنگ خام در دوره 6 ماهه اول سال جزء برنامه‌های شرکت بوده که 82365 تن (95 درصد) محقق شده و نسبت به دوره شش ماه اول سال ۱۴۰۱ ( 23 درصد) رشد داشته است. گفتنی است شرکت زغالسنگ البرز مرکزی سوادکوه یکی از واحدهای تولیدات معدنی است که سابقه‌ای به اندازه نیم قرن دارد و از دیرباز نقش موثر و کلانی در تولید زغالسنگ داشته است