شرکت ذغالسنگ البرز مرکزی در شهرستان سوادکوه استان مازندران و در 185 کیلومتری جاده تهران – قائمشهر در سلسله جبال البرز واقع شده است.
به گزارش اقتصاد ملت به نقل از روابط عمومی شرکت ذغالسنگ البرز مرکزی؛ راه‌اندازی این مجموعه زغالسنگ در منطقه زیرآب به سال‌های ۱۳۱۰ تا ۱۳۱۳ در زمان ایجاد راه‌آهن سراسری تهران – شمال بر می‌گردد. اولین بهره‌برداری از معادن زغالسنگ کنیج کلا پیرو اکتشاف اولیه در سال ۱۳۱۴ به هنگام احداث خطوط راه‌آهن سراسری با تشکیل شرکت زغال زیرآب توسط وزارت اقتصاد وقت در زیرآب محقق شد. طی سال‌های ۱۳۳۸-۱۳۴۱ جهت شناخت دقیق و تکمیل اطلاعات؛ عملیات اکتشافی توسط شرکت «دماگ» آلمان شروع شد و در سال ١٣۴٢-۱۳۴۳ شرکت‌هایی از روسیه و آلمان عملیات اکتشاف و استخراج را در منطقه زیرآب آغاز می‌کنند که در نتیجه آن یک معدن و کارخانه زغالشویی ایجاد می‌شود. از سال ۱۳۴۷ زمین‌شناسان شرکت ذوب‌آهن ایران با همکاری کارشناسان روسیه توانستند نتایج بسیار خوب و درخشانی را در این خصوص به ثبت برسانند که نتیجه آن شروع بهره‌برداری از معادن «کارمزد» در سال ۱۳۵۰ است.
بعد از انقلاب‌اسلامی زمینه فعالیت شرکت گسترده‌تر می‌شود و با فعال شدن معادن «کارمزد» و «کارسنگ»، فعالیت صنعتی این شرکت پررنگ می‌شود، به طوری که امروز بزرگترین شرکت زغالسنگ کشور محسوب می‌شود. شرکت ذغالسنگ البرز مرکزی در دهه ۷۰ با مشکلات متعددی روبه‌رو می‌شود که این موضوع سبب می‌شود این شرکت با زیان انباشته به مرحله ورشکستی برسد. به همین دلیل معادن این مجموعه به شرکت‌های دیگر واگذار می‌شود و تنها معدن «گلیران» و «کردآباد» برای شرکت باقی ماند.
در دهه ١٣٩٠ دولت تصمیم گرفت تا مجددا این شرکت را احیاء کند. در همین راستا کارخانه زغالشویی با سرمایه‌گذاری ۵۰ میلیارد تومان و با ظرفیت ۵۰۰ هزار تن را در سال ۹۶ احداث کرد. این در حالی است که بخشی از زغالسنگ موردنیاز این کارخانه از معادن «کارمزد»، «کارسنگ» و «کیاسر» تامین می‌شود
در همین راستا خبرنگاران رسانه‌های جمعی ضمن بازدید از کارخانه ذغالشویی این مجموعه پای صبحت‌های نوید نیکو مدیرعامل شرکت ذغاسنگ البرز مرکزی نشستند و در جریان اهم اقدامات انجام شده در این مجموعه و برنامه‌های در دست اجرا قرار گرفتند.
مدیرعامل شرکت ذغالسنگ البرز مرکزی در حاشیه این بازدید به میزان ذخایر زغالسنگ اشاره کرد و با بیان اینکه برای تامین زغالسنگ یکی از سیاست‌ها مبنی بر این است که پشتیبان برای این کارخانه داشته باشیم؛ گفت: بر همین اساس استخراج از معدن زغالسنگ گلیران با ذخیره ۵٧ میلیون تن در مرز سوادکوه و بابل در دستور کار قرار گرفت که در فاصله ١١٠ کیلومتری ما قرار دارد.
وی با بیان اینکه این معدن ۳ بلوک دارد، گفت: در ابتدا فعالیت این معدن از طریق پیمانکار آغاز شد و از سال ۱۳۹۶ سالانه ۵ هزار تن تولید داشته و این تولید همچنان افزایش پیدا کرده است تا جایی که در سال گذشته ۵۱ هزار تن از بلوک ۶ معدن گلیران استخراج انجام شده و برنامه ما تولید ۱۵۰ هزار تن در سال و راه‌اندازی هر ۳ بلوک است.
نیکو در ادامه به معدن «کردآباد» اشاره کرد و گفت: معدن کردآباد نیز از سال ١٣٩٠ پروانه بهره‌برداری دارد، اما به دلیل قرارگیری در جنگل‌های هیرکانی؛ سازمان محیط زیست اجازه فعالیت به این معادن را نداده و فعالیت این مناطق منوط به رعایت شرایط بسیار سختی شده است. در همین راستا با استفاده از نظرات مشاوران و کارشناسان طرح‌هایی را مدنظر قرار دادیم تا حداقل آسیب به منابع‌طبیعی و محیط زیست وارد شود.
به گفته وی این موضوع زمان زیادی نیاز دارد، اما امیدواریم طرح‌های ما موردقبول سازمان محیط‌زیست و منابع‌طبیعی واقع شود و به زودی خبرهای خوبی را در این زمینه اعلام کنیم.
نیکو در ادامه با ارائه گزارشی از عملکرد 5 ماهه این شرکت در تولید کنسانتره گفت: طی 5 ماهه نخست سالجاری این شرکت موفق به تولید ۳۸ هزار و ۸۱۳ تن کنسانتره شد که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته که ۵۰ هزار و ۷۷۶ تن بود؛ ۳۱ درصد افزایش داشت.
نیکو در ادامه افزود: مطابق پیش‌بینی‌های صورت گرفته قرار بود تولید کنسانتره شرکت ذغالسنگ البرز مرکزی طی ۵ ماهه سالجاری ۴۹ هزار و ۸۲۵ تن باشد، اما با تدابیر اندیشیده شده و مطابق با آمارهای موجود در این مدت ۵۰ هزار و ۷۷۶ هزار تن کنسانتره ذغالسنگ تولید شد که از رشدی ۱۰۲ درصدی برخوردار است.
وی همچنین با بیان اینکه سال گذشته تولید ذغالسنگ کک‌شو این شرکت ۱۱۴ هزار تن بود، گفت: پیش‌بینی ما این است که طبق برنامه‌ریزی‌های انجام شده میزان تولید این محصول نیز در سالجاری به بیش از ۱۲۰ هزار تن برسد.
نیکو ظرفیت اسمی کارخانه تولید کنسانتره ذغالسنگ کک‌شو را ۵۰۰ هزار تن در سال اعلام کرد و گفت: در همین خصوص سال گذشته موفق شدیم تولید بیش از ۱۱۴ هزار تن را در این شرکت نهایی کنیم.
وی همچنین عملکرد خرید ذغالسنگ توسط این شرکت طی ۵ ماهه نخست سال گذشته را در حدود ۵۳ هزار و ۱۹۶۱ تن اعلام کرد و گفت: این در حالی است که عملکرد خرید این محصول توسط این شرکت در این مدت در سال ۱۴۰۲ به بیش ۶۸ هزار و ۹۷۱ تن رسیده که رشد ۲۸ درصدی را نشان می‌دهد.
مدیرعامل شرکت ذغاسنگ البرز مرکزی با تاکید بر اینکه تولیدات این شرکت به صورت کنسانتره کک‌شو به شرکت ذوب‌آهن اصفهان و دیگر کارخانه‌های کک‌سازی ارسال می‌شود، در ادامه گفت: در حال حاضر ۲۵ درصد ذغالسنگ موردنیاز کشور توسط شرکت ذغالسنگ البرز مرکزی تولید می‌شود. با وجود افزایش ۴۰ درصدی حقوق و دستمزد و رشد ۱۲۰ درصدی هزینه‌های جانبی؛ این شرکت همچنان همانند سال‌های گذشته سودده بوده که انتظار داریم سازمان ایمیدرو و شرکت تهیه‌وتولید موادمعدنی ایران به عنوان مالکان این شرکت برای دستیابی به اهداف تعیین شده و در راستای تکمیل زیرساخت‌های موردنیاز حمایت‌های لازم را داشته باشد.
نیکو در ادامه با انتقاد از اینکه بیشتر معادن ذغال کشور به صورت سنتی مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرند، گفت: امروز عمده کشورهای تولیدکننده زغالسنگ به شیوه‌های تولید مکانیزه روی آورده‌اند، اما بیشتر معادن زغال کشورمان به صورت سنتی مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرد و برای ورود دستگاه‌ها و ماشین‌آلات جدید نیازمند بودجه و اعتبار هستیم.
وی همچنین آماری از اشتغال ایجاد شده در این شرکت ارائه داد و گفت: در حال حاضر۳۰۰ نفر به صورت مستقیم و ۱۵۰ نفر به صورت پیمانکاری در این شرکت مشغول به کار هستند؛ این در حالی است که هدف ما تولید بیش از ۱۲۰ هزار تن ذغالسنگ کک‌شو در این شرکت تا پایان سال ۱۴۰۲ است.
مدیرعام شرکت ذغالسنگ البرز مرکزی رعایت مسائل زیست‌محیطی در تولید ذغالسنگ و کنسانتره ذغالسنگ کک‌شو را یکی از اولویت‌های این مجموعه مطرح کرد و گفت: حفظ محیط زیست یکی از اولویت‌های شرکت در استخراج ذغالسنگ از معادن گلیران است. همچنین در زمان تولید در معدن کردآباد نیز تمام تلاش ما حفظ محیط زیست منطقه خواهد بود تا به محیط زیست لطمه‌ای وارد نشود.
نیکو به مشکلات دپو ضایعات کنسانتره ذغالسنگ در منطقه سوادکوه مازندران اشاره کرد و اظهار داشت: هر چند که بررسی‌های انجام شده نشان می‌دهد که این ضایعات از نظر آلاینده‌های زیست‌محیطی مشکلی ندارد، اما قرار است تا با انجام عملیات بازیافت بخشی از این ضایعات در منطقه سوادِکوه به کمترین میزان کاهش یابد.
مدیرعامل شرکت ذغالسنگ البرز مرکزی به اقدامات شرکت در حوزه مسئولیت‌های اجتماعی اشاره کرد و در این خصوص گفت: ذغالسنگ البرز مرکزی در حوزه مسئولیت‌های اجتماعی در تمام حوزه‌ها نقش بسزایی دارد. همچنین تلاش کردیم تا مولفه‌های شاخص بهره‌وری مثل نیروی‌انسانی و اثرگذاری آن را نیز موردتوجه قرار دهیم و از نظر بهبود وضع معیشت بتوانیم رضایت همکاران را فراهم کنیم.
وی در پایان خاطرنشان کرد: سال گذشته تندیس بهره‌وری را کسب کردیم و جزو ۴ شرکت برتر کشور قرار گرفتیم و از نظر ممیزی HSE هم شرکت برتر مجموعه‌های تهیه و تولید و ایمیدرو شدیم.##