حامد سلطانی‌نژاد مدیرعامل بورس کالای ایران عنوان کرد: اقتصاد ایران در سال 94 شاهد کاهش نرخ تورم و در عین حال سنگینی سایه رکود بر فضای کسب و کار بود، طوری که رشد تولید ناخالص داخلی کشور به عدد صفر رسید.
سلطانی‌نژاد با اشاره به کاهش درآمدهای نفتی دولت و سرمایه‌گذاری‌های عمرانی در کشور طی سالجاری گفت: طبیعی است که وقتی صنایع پایین‌دستی رونق نداشته باشند، به تبع آن صنایع بالادستی کشور نیز نتوانند محصولات خود را با آسودگی به فروش برسانند، بخش عمده‌ای از محصولات فلزی، معدنی و پتروشیمی در صنایع ساختمان‌سازی به مصرف می‌رسد و حال آنکه با توجه به کاهش 15 درصدی صدور پروانه‌های ساخت، حجم مصرف این محصولات نیز با کاهش مواجه بود، اما در اواخر امسال با رفع تحریم‌ها و اجرای برجام چشم‌انداز جدیدی در برابر فضای کسب و کار کشور ایجاد شده است. وی با بیان اینکه آثار رفع تحریم‌ها در دوره‌های زمانی آینده خود را نشان می‌دهد، افزود: در حوزه محصولات فلزی شاهد دامپینگ رقبای خارجی از جمله کشور چین بودیم که با قیمت پایین همواره محصولات خود را در بازار داخلی عرضه می‌کردند؛ در عین حال کاهش قیمت جهانی فلزات اساسی باعث شد تا حجم معاملات محصولات فلزی با کاهش مواجه باشد.
سلطانی‌نژاد با اشاره به آمار معاملات بورس کالا در 11 ماه سال 94 و مقایسه آن با دوره مشابه سال قبل افزود: در حوزه بازار فیزیکی (نقدی)، ارزش کل معاملات محصولات صنعتی و معدنی در حالی به 111 هزار میلیارد ریال در بورس کالا بالغ شد که این ارزش ناشی از معامله 8.6 میلیون تن انواع کالا بوده است. این حجم از معاملات به لحاظ مقداری با کاهش 20 درصدی و به لحاظ ارزش با کاهش 37 درصدی نسبت به دوره مشابه سال قبل مواجه بوده است. وی ادامه داد: در حوزه کشاورزی نیز ارزش معاملات این بازار در حالی طی 11 ماهه اخیر به 9 هزار میلیارد ریال در بورس کالا بالغ شد که این حجم از معاملات در مقایسه با دوره مشابه سال قبل به لحاظ مقداری و ارزشی به ترتیب با رشد 600 درصدی و 922 درصدی مواجه بود.
مدیرعامل بورس کالا به معاملات محصولات پتروشیمی در بورس کالا اشاره کرد و گفت: در حوزه محصولات پتروشیمی ارزش معاملات این بازار تا پایان بهمن‌ماه امسال بیش از 76 هزار میلیارد ریال بالغ شد که ناشی از داد و ستد 2.5 میلیون تن انواع محصولات پتروشیمی بود که به لحاظ مقدار و ارزش در مقایسه با دوره مشابه سال قبل با کاهش 14 و 22 درصدی مواجه شد. وی ارزش کل معاملات صورت گرفته در بازار نقدی و فیزیکی بورس کالا را در 11 ماه امسال مبلغ 264 هزار میلیارد ریال اعلام کرد و گفت: این رقم به لحاظ مقداری با کاهش 3 درصدی نسبت به دوره مشابه پارسال مواجه بوده، اما به لحاظ ارزش نیز این رقم 27 درصد کاهش را تجربه کرده است. از این رو کاهش معاملات بورس کالا بیش از آنکه ناشی از حجم معاملات باشد ناشی از قیمت‌های جهانی بوده است. وی به معاملات بازار اوراق بهادار مبتنی بر کالا نیز اشاره کرد و گفت: در سال 94 بازار قراردادهای آتی سکه با ارزش معاملاتی به مبلغ 132 هزار میلیارد ریال روبه‌رو بود که در مقایسه با 11 ماهه سال قبل کاهش 15 درصدی را تجربه می‌کند و انتظار میُ‌رود تا پایان امسال به دلیل نوسانات سکه از رکود سال قبل خود عبور کند. وی افزود: همچنین در حوزه اوراق سلف استاندارد با ماهیت تأمین مالی، بورس کالا به لحاظ ارزش شاهد 3.7 هزار میلیارد ریال معامله در این حوزه بود که به لحاظ مقداری رشد 50 درصدی را تجربه کرده است. در زمینه انتشار گواهی سپرده کالایی نیز امسال ارزش معاملات این ابزار به 1.2 هزار میلیارد ریال رسیده است.
سلطانی‌نژاد با اشاره به راه‌اندازی معاملات گواهی سپرده سکه طلا در روزهای اخیر عنوان کرد: چنانچه نسل اول بورس کالا را معاملات نقدی در نظر بگیریم، در نسل دوم این بازار به سمت انتشار اوراق بهادار مبتنی بر کالا و قابل ترویج برای دیگران از جمله انواع اوراق سلف موازی و استاندارد (فوروارد) باید بدانیم و امیدواریم در نسل سوم این بازار معاملات ترکیبی حاصل از انواع اوراق آپشن و فیوچر را شاهد باشیم. وی از تلاش بورس کالا برای راه‌اندازی قراردادهای آتی ذرت، زعفران، قیر و سایر محصولات برخوردار از قابلیت استاندارد در سال آینده خبر داد و گفت: بورس کالا تلاش می‌کند با واگذاری مدیریت حساب مشتریان و پایاپای به کارگزاران، بورس کالا را به سمت کارگزار محور شدن حرکت دهد. سلطانی نژاد گفت: در عین حال از فاز اول پروژه 24 ساعته شدن معاملات در 7 روز هفته در دستور کار قرار گرفته و بورس کالا تلاش می‌کند، تا ساعت معاملات را در فاز اول برای قراردادهای آتی از ساعت 10 صبح تا 10 شب افزایش دهد. وی گفت: بورس کالا تلاش می‌کند تا از طریق تشکیل صندوق‌های کالایی و سرمایه‌گذاری بر روی کالاهای مختلف که در فاز اول بر روی طلا و محصولات کشاورزی خواهد بود، ریسک فعالان بازار و تولیدکنندگان را در فضای کسب و کار کشور کاهش دهد.
