به گزارش اختصاصی پایگاه خبری  اقتصادملت؛ در حال حاضر تعداد شرکت‌های دانش‌بنیان بخش کشاورزی حدود 450شرکت است که حدود 6درصد از کل شرکت‌های دانش‌بنیان کشور را شامل می‌شود. دلایل متعددی در تمایل کم ایجاد شرکت‌های دانش‌بنیان کشاورزی وجود دارد که مهمترین آنها عدم‌‌تمکن مالی و توانایی بهره‌‌برداران (کشاورزان و دامداران) برای استفاده از فناوری‌های نوین در مزارع، باغات و دامداری‌هاست.
در واقع عمده کشاورزان کشور از نوع خرده‌پا و معیشتی هستند؛ لذا قدرت ریسک‌پذیری برای فناوری‌ها و موضوعات دانش‌بنیان جدید با توجه به هزینه‌های اولیه بالای آنها را ندارند. از این رو بانک کشاورزی در راستای اجرای رسالت خود و حمایت از بهره‌برداران کشاورزی؛ تامین مالی و سرمایه‌گذاری در حوزه دانش‌بنیان‌ها را در دستور کار خود قرار داده است. به گونه‌ای که مدیرعامل بانک کشاورزی در این خصوص می‌گوید: «بانک کشاورزی با حمایت مالی از کشاورزان و تولیدکنندگان؛ امکان استفاده از فناوری‌های نوین و بهبود روش‌های تولید را از طریق خرید تجهیزات مدرن، سرمایه‌گذاری در پروژه‌های تحقیق و توسعه و یا حمایت از شرکت‌های نوپا در حوزه فناوری‌های کشاورزی فراهم می‌کند.»
همانگونه که می‌دانید؛ بخش کشاورزی در ایران از ساختاری سنتی با ارزش‌افزوده کم و بهره‌وری پایین کل عوامل تولید برخوردار است که مواجه با این مسائل؛ حمایت از کشاورزی مبتنی بر دانش و فناوری را طلب می‌کند.
در همین راستا بر اساس آمار سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی؛ در حال حاضر تعداد شرکت‌های دانش‌بنیان بخش کشاورزی در حدود ۴۵۰شرکت است که حدود ۶درصد از کل شرکت‌های دانش‌‌بنیان کشور را شامل می‌شوند. البته این تعداد شرکت خیلی کم است و ضرورت دارد که افزایش یابند؛ ضمن‌اینکه شرکت‌های دانش‌بنیان موجود نیز بیشتر باید حمایت شوند. این در حالی است که کیفی‌سازی و دانش‌بنیان شدن فناوری‌های بخش کشاورزی؛ حلقه‌‌مفقوده بخش تولیدات کشاورزی و منابع‌طبیعی است.
بنابراین اگر حضور شرکت‌های دانش‌بنیان همراه با رشد منطقی آنها در کنار صنایع بزرگ و کوچک نهادینه شود؛ بسیاری از معضلات بخش کشاورزی در حوزه‌ بهره‌وری، کیفیت و بازاریابی برطرف خواهد شد. همچنین اگر با دید تقاضامحوری به شرکت‌های دانش‌بنیان نگاهی بیندازیم؛ این شرکت‌ها باید بتوانند توانمندی‌های خود را به فعالان حوزه کشاورزی عرضه کنند و در مقابل متقاضی و بخش خصوصی هم به استفاده از این توانمندی‌ها احساس نیاز و تقاضا داشته باشند.
با توجه به اهمیت بی‌بدیل بخش کشاورزی در تأمین امنیت پایدار غذایی و سلامت و کاهش وابستگی به خارج از کشور؛ استفاده از ظرفیت شرکت‌های دانش‌بنیان و فناور و نخبگان در رونق این بخش می‌تواند بسیار تأثیرگذار باشد. البته باید از ظرفیت فناوری نوین نیز برای توسعه این بخش استفاده کرد.
این در حالی است که صاحبنظران معتقدند دلایل متعددی در تمایل کم ایجاد شرکت‌های دانش‌بنیان کشاورزی وجود دارد که مهمترین آنها عدم‌‌تمکن مالی و توانایی بهره‌برداران (کشاورزان و دامداران) برای استفاده از فناوری‌های نوین در مزارع، باغات و دامداری‌هاست. عمده کشاورزان کشور از نوع خرده‌پا و معیشتی هستند؛ لذا قدرت ریسک‌پذیری برای فناوری‌ها و موضوعات دانش‌بنیان جدید با توجه به هزینه‌های اولیه بالای آنها را ندارند؛ بنابراین شرکت‌های دانش‌بنیان این بخش با مشتریان کمی مواجه می‌شوند.
موضوع دیگر عدم‌‌حمایت کامل دولت‌ها طی دهه‌های گذشته از بخش کشاورزی بوده؛ به نحوی که حمایت توسعه‌ای از بخش‌های دیگر صنعتی بسیار بیشتر از بخش کشاورزی بوده است. مشکل دیگر ریسک بالای سرمایه‌گذاری در بخش کشاورزی به دلیل وابستگی شدید این بخش به اقلیم و آب و هواست که این موضوع نیز باعث آن می‌شود که سرمایه‌گذاران برای ورود به این بخش؛ رغبت کمتری داشته باشند.
این در حالی است که مهمترین زمینه‌های مناسب برای ورود شرکت‌های دانش‌بنیان در بخش کشاورزی شامل تولید بذور هیبرید و ارقام جدید متناسب با اقلیم کشور (متحمل به خشکی، شوری و… )، طراحی و ساخت ماشین‌‌آلات پیشرفته کشاورزی، تولید افزودنی‌ها، دارو، واکسن و مکمل‌های خوراک دام، طیور و آبزیان (شامل خوراک طراحی شده، پروبیوتیک‌ها، اسیدهای آمینه، آنزیم‌ها، توکسین بایندرها، ویتامین‌ها و…)، کودهای زیستی، سموم زیستی کنترل آفات و بیماری‌های گیاهی، نژادها و لاین‌های جدید دام و طیور و آبزیان، افزودنی‌های صنایع‌غذایی (استارترها، پروبیوتیک‌ها، اسانس‌ها، استابیلایزرها و…) است.
ناگفته پیداست که بانک کشاورزی با حمایت مالی از بخش کشاورزی و صنایع وابسته می‌تواند در راستای رشد شاخص‌های اقتصاد دانش‌بنیان و ارتقاء ضریب کاربرد فناوری‌های نوین در تولید؛ گام‌های اساسی و خوبی ‌بر دارد.
از آنجایی که الگوی تولید و اشتغال در اقتصاد دانش‌بنیان بر اساس علم و دانش، نوآوری و فناوری‌های نوین شکل گرفته است؛ پرداختن به این مقوله مزایای بسیاری از جمله افزایش بهره‌وری در تولید محصولات کشاورزی با به کارگیری تکنولوژی‌های نوین، بهبود کیفیت محصولات و حفظ سلامت جامعه، کاهش اثرات منفی زیست‌محیطی از طریق توسعه روش‌های پایدار کشاورزی، مدیریت چالش‌های جهانی نظیر تغییرات اقلیمی، کمبود آب و نیاز روزافزون به غذا، ایجاد فرصت‌های شغلی جدید و اشتغالزایی، افزایش صادرات و رقابت‌پذیری را به دنبال دارد.
و اما خبر خوب اینکه مدیرعامل بانک کشاورزی به تازگی از حمایت مالی این بانک از توسعه «اقتصاد دانش‌‌بنیان» در بخش کشاورزی خبر داده و از اقدامات انجام شده این بانک در حوزه دانش‌بنیان‌ها چنین می‌گوید: حمایت مالی از احداث و توسعه طرح‌های نوین کشاورزی و صنایع وابسته، مکانیزاسیون کشاورزی، روش‌های نوین کشت گلخانه‌ای، روش‌های نوین و بهینه آبیاری، تولید بذور گواهی‌شده و ده‌ها مورد دیگر از جمله اقدامات موثر بانک کشاورزی در کارنامه 9دهه فعالیت برای گذار از کشاورزی سنتی به کشاورزی صنعتی و دانش‌بنیان و همچنین ایجاد اشتغال پایدار و مولد در بخش کشاورزی است.
به عقیده مدیرعامل بانک کشاورزی اثرات عمیق و مثبت «اقتصاد دانش‌بنیان» بر رشد و بهبود عملکرد بخش کشاورزی و تامین امنیت غذایی کشور؛ جایگاه بانک کشاورزی را در حمایت، تسهیل و توسعه این نوع از اقتصاد بسیار مهم و حیاتی جلوه داده است؛ چراکه سلامت و تامین امنیت غذایی مردم و به عبارتی دیگر نیازهای اساسی و حیاتی مردم به چگونگی عملکرد بخش کشاورزی و دامداری ارتباط مستقیم دارد. ضمن‌آنکه پیشرفت‌های فناوری و نوآوری می‌تواند آینده کشاورزی را به سمت پایدارتر و مؤثرتر هدایت کند.
این در حالی است که نقش اصلی بانک کشاورزی در توسعه «اقتصاد دانش بنیان» و تأمین مالی و سرمایه‌گذاری در این حوزه بر کسی پوشیده نیست و این بانک با حمایت مالی از کشاورزان و تولیدکنندگان توانسته در این مدت اقدامات قابل‌توجه و موثری انجام دهد؛ به گونه‌ای که طی سال‌های اخیر توانسته امکان استفاده از فناوری‌های نوین و بهبود روش‌های تولید از طریق خرید تجهیزات مدرن، سرمایه‌گذاری در پروژه‌های تحقیق و توسعه و یا حمایت از شرکت‌های نوپا در حوزه فناوری‌های کشاورزی را به خوبی برای متقاضیان این بخش فراهم کند.

حال امید است بانک کشاورزی که با برخورداری از کارشناسان متخصص، مجرب و توانمند در حوزه کشاورزی و فناوری ظرفیت‌‌های بسیار بالایی برای حمایت از توسعه کشاورزی دانش‌بنیان و به تبع آن اقتصاد دانش‌بنیان در کشور دارد؛ در صورت حمایت سیاستگذاران و توسعه تعاملات با نهادهای مرتبط، بتواند بیش از پیش در مسیر رشد پایدار و توسعه همه‌جانبه بخش کشاورزی، تامین امنیت غذایی، شکوفایی اقتصادی کشور و در نهایت ارتقاء تولید ملی نقش بسزایی ایفا کند.