ما متعهد به ثبات منصفانه و عادلانه قیمت محصول زعفران در بازارها و کمک به زعفرانکاران خرده پای معیشتی ساکن در مناطق کمتر برخوردار کشور هستیم.
دکتر حسین شیرزاد معاون وزیر جهاد کشاورزی و مدیرعامل سازمان مرکزی تعاون روستایی کشور در حاشیه “نشست تعاونی های تخصصی محصولی زنجیره های ارزش کشاورزی با محوریت زعفران” عنوان كرد: سازمان مرکزی تعاون روستایی کشور با شروع فصل برداشت زعفران در سالجاری و رصد بازار متوجه شد که قیمت گل روند صعودی خوبی داشته است، اما متاسفانه در همین ایام با ورود عوامل واسطه و سودجو و تبانی آنها در بازار قیمت زعفران ظرف مدت کوتاهی با شیب کاهنده روبه رو شد.
وي در ادامه افزود: در همین راستا با ورود شبکه تعاون روستايي استان خراسان رضوی و اتحادیه ملی باغداران به بازار زعفران و خرید بیش از ۸۰۰ تن گل زعفران (معادل ۸ تن زعفران خشک) با ۱۷ مرکز خرید فعال در فصل برداشت و خرید و فروش بیش از ۴ و نیم تن زعفران که توسط اتحادیه تعاونی تولید انجام شد؛ تعادل نسبی تا حد نسبتاً قابل قبولی در بازار ایجاد و از روند نزولی قیمت زعفران دربازار تا حد زیادی جلوگیری كرديم.
وی در ادامه گفت: از سوی دیگر با پیگیری هاي انجام شده توسط اتحادیه های تعاونی روستايي و اتحادیه تعاونی های روستايي استان به ظرفیت ۳ تن تایید و مراحل نهایی اجرايي انبار اتحادیه تعاونی تولید استان نیز به ظرفیت ۳ تن در حال پیگیری بوده که در صورت تکمیل و تایید این انبارها کل ظرفیت انبارهای بورس استان با احتساب ظرفیت شرکت زرین زعفران مشرق زمین بالغ بر ۱۳ تن خواهد شد. البته تصویب و راه اندازی قراردادهای اختیار معامله زعفران نگین و پوشال و مشخصات قرارداد مربوط به آنها در تاریخ ۱۶/۷/۹۷ توسط بورس کالا موفقیت بزرگی برای بازار زعفران بود.
دکتر شیرزاد اظهار کرد: این سازمان به دنبال تشویق تمامي تعاونی های روستایی و تولید استانی حداقل ۳۰ استان برای حضور در این بازار آماده است تا به عنوان بازوی اجرایی بورس در حوزه ترویج این نوع از معاملات در جامعه کشاورزان همکاری كند؛ کما اینکه تاکنون کارگاه های آموزشی متعددی در ارتباط با اختیار معامله و نقش آن در کاهش ریسک و آموزه های بورسی برای کشاورزان شبکه و مدیران عامل اتحادیه ها و تعاونی های تولید در درون سازمان و در استان ها برگزار كرده ايم.
وی یادآور شد: برای بازگشايي نماد سپرده کالايي، نیز اتحادیه تعاون روستايي استان از مبلغ ۷۴ میلیارد ریال ضمانتنامه بانکی درخواست شده توسط بورس کالا تاکنون مبلغ ۴۴ میلیارد ریال ضمانتنامه بانکی به انضمام ۲۲۰ میلیارد ریال چک به عنوان تضمین به بورس کالا ارائه كرده كه با پیگیری ها و تلاش مجدانه انجام شده توسط سازمان تعاون استان طي دو سه ماهه اخیر نماد سپرده کالايي اتحادیه که در سال ۹۶ با ظرفیت ۱۱۰۰ کیلوگرم فعال بوده از تاریخ ۱۲/۱۰/۹۷ با ظرفیت ۳ تن مجدداً بازگشايي و کشاورزان استان برای تحویل زعفران خود به این انبار مراجعه مي كنند.
این مقام مسئول ادامه داد: لازم است در این رابطه توضیح دهم که در روش سپرده کالايي هر شخص حقیقی و یا حقوقی با اخذ کد بورس اوراق بهادار (سهام) می تواند زعفران خود را بدون واسطه به انبار پذیرش شده از سوی بورس عرضه و در صورت تایید خصوصیات فیزیکی و شیميايي زعفران توسط آزمایشگاه معتبر، رسید انبار به نام صاحب کالا صادر و پس از یک روز کاری نیز گواهی سپرده کالا برای آن صادر مي شود. دارنده این گواهی تا زمان تعیین شده در برگه سهام می تواند با پرداخت هزینه انبارداری زعفران خود را در انبار بورس نگهداری و یا هر زمان كه اراده كند با مراجعه به کارگزاری می تواند زعفران خود را به فروش برساند.
مدیرعامل سازمان مرکزی تعاون روستایی کشور افزود: با عنایت به رفع مشکلات موجود برای اخذ ضمانتنامه بانکی و محدودیت منابع مالی موجود در شبکه و تسهیل روند اخذ تضامین لازم توسط بورس و افزایش ظرفیت انبارهای بورس از ۳ تن به ۱۰ تن، شبکه تعاون روستايي استان خراسان رضوی می تواند با دخالت موثر در بازار زعفران ضمن ایجاد تعادل نسبی و جلوگیری از تغییرات غیر معمول در بازار از یک سو و آشنا كردن کشاورزان به بازارهای جدید ایجاد شده در حوزه زعفران نظیر سپرده کالا و معاملات آتی از سوی دیگر با فروش زعفران به بالاترین قیمت توسط خود کشاورز و بهره مندی از سود واقعی زعفران بدون نیاز به حضور مستقیم دولت در بازار زعفران انتظارات لازم از شبکه در تنظیم بازار زعفران را برآورده سازد.
رئیس سازمان مرکزی تعاون روستایی ایران گفت: اما به نظر من تضامین درخواستی از انبارها بالاست و بیمه نامه انبارها هزینه سنگینی را به اتحادیه‌ها تحمیل می کند. مساله وثایق نیز از جمله مشکلات قابل توجه است.
وی در ادامه این مطلب ابراز کرد: باید بورس سعی کند تا میزان وثایق را در مورد انبارداری بخش کشاورزی تعدیل کند. در حال حاضر تجهیز منابع مالی لازم برای ورود گسترده تر در بازار زعفران به کمک شبکه تعاون روستایی کشور در مرحله نهایی است.
دکتر شیرزاد ادامه داد: در استان خراسان جنوبی هم با وجود حدود ۳۸ هزار زعفرانکار میزان تولید زعفران بیش از ۵۵ تن گزارش شده كه میزان بارندگی ها، نوسازی اراضی، سرما و شوری آب در افت برداشت زعفران مؤثر بوده است، اما در راستای خرید توافقی این محصول، یک مرکز خرید توافقی زعفران در شهرستان قائنات (قطب تولید زعفران استان) توسط اتحادیه تعاون روستایی این شهرستان راه اندازی شد و از طریق رسانه ها و جرايد اطلاع رسانی لازم به کشاورزان استان ارائه شد و علیرغم عدم تمایل کشاورزان استان به فروش محصول زعفران در قالب گل و فروش بیش از ۸۰ درصد محصول زعفران در سطح استان به صورت دسته که در دستورالعمل خرید زعفران، این موضوع پیش بینی نشده بود، میزان بیش از ۲۰۰ کیلو گل زعفران توسط مرکز خرید اتحادیه تعاون روستایی شهرستان قائنات خریداری شد.
وی یادآوری کرد: البته تشکل های این استان ها آمادگی بیشتری نیز براي خرید توافقی زعفران را در صورت تأمین منابع مالی در قالب تسهیلات دارند و با توجه به بنیه مالی پايين و عدم نقدینگی تشکل های تحت پوشش این سازمان به منظور انجام خرید توافقی تلاش ها از سوی نمایندگان مجلس هر دو استان براي اخذ تسهیلات و کمک به سازمان تعاون روستایی کشور در راستای تثبیت قیمت زعفران همچنان ادامه دارد.
معاون وزیر جهاد کشاورزی اعلام کرد: در حال حاضر متوسط قیمت خرید زعفران در سطح این دو استان عبارت است از قیمت سوپر نگین از قرار هر کیلو ۱۰ میلیون تا ۱۱ میلیون و 500 هزار تومان، قیمت نگین از قرار هر کیلو ۹ میلیون تا ۹ میلیون و 500 هزار تومان، قیمت سر گل از قرار هر کیلو ۸ میلیون و 500 هزار تومان، قیمت پوشال مرغوب از قرار هر کیلو ۸ میلیون تومان، قیمت پوشال معمولی از قرار کیلو ۷ میلیون تا ۷ میلیون و 800 هزار تومان و قیمت دسته از قرار هر کیلو ۶ میلیون و 500 هزار تومان، در بازار معامله مي شود كه با مداخله گری هدفمند سازمان مرکزی تعاون روستایی به دنبال قیمت های منصفانه تر و عادلانه تر محصول زعفران هستيم. طی ماه گذشته مراکز خرید و آزمایشگاه ها شناسایی شده اند و به زودی با قدرت و منابع بیشتری با استفاده از تجربه سال قبل وارد میدان خواهیم شد.
معاون وزیر جهاد کشاورزی گفت: با عنایت به ایام تعطیلات کریسمس و ژانویه و مشکلات مترتبه بر پیمان سپاری ارزی بازار صادراتی بیشتر نظاره گر تحولات آتی است و اینکه معمولا طي سه ماه پایاني سال، بازار داخلی زعفران راکد و خرید و فروش کمتری در بازار صورت می پذیرد. سازمان مرکزی تعاون روستایی کشور خرید و فروش توافقی محصول زعفران را فی الحال در دستور کار خود قرار داده است و سعی دارد که با آرامی و بدون تنش وارد بازار زعفران شود. اما به نظر من این پدیده گذرا و مقطعی است و نرخ ارز در آتیه قطعا بازار خارجی زعفران را داغ خواهد کرد.
وی ادامه داد: خرید توافقی زعفران هم روشی است که در مسیر قانون عرضه و تقاضا در بازار آزاد و پیش بینی های انجام شده در طرح جامع ساماندهی خرید و فروش محصولات کشاورزی ( نوع، ارزش هر کیلوگرم و مقدار وزنی معین شده ) بر اساس قراردادهای تنظیم شده فیمابین صورت پذیرفته و اقدام به خرید و فروش انواع محصول زعفران مي شود؛ ضمنا هر نوع محصول زعفران دارای استانداردهای خاص خود بوده و رعایت آن برای هر محصول الزامی است.
دكتر شیرزاد خاطرنشان کرد: این عملیات در قالب “طرح جامع ساماندهی خرید و فروش محصولات کشاورزی توافقی” صورت پذیرفته و مجموع امور و فعالیت های زیرمجموعه این فرآیند براساس مفاد طرح مذکور پیش بینی و تعیین شده و این طرح با مسئولیت نظارت و نترل واحدهای ذیربط و با اجرای عملیاتی اتحادیه ها و شبکه های تعاونی های کشور در کل استان ها انجام می پذیرد که هم اکنون نیز اتحادیه ها و شبکه تعاونی های روستايي کشور به صورت عملی این طرح را در باب محصول زعفران در دو استان مذکور اجرا مي كنند.
وي همچنين گفت: در هر حال حاضر منابع مالی قابل توجهی را به اتحادیه های ملی تزریق کرده ایم و با تجهیز منابع بانکی جدید که در مراحل پایانی خویش قرار دارد، سعی می کنیم با حجم خرید بیشتری در این دو استان وارد بازار شویم تا به کمک مکانیزم عرضه بورسی با روش نقدی – اعتباری اقدام به فروش كنيم.
رئيس سازمان مرکزی تعاون روستایی ایران در پایان گفت: به نظر من زمان تاسیس صندوق کالایی زعفران با کمک بورس و تعدادی از بانک های خصوصی فرا رسیده است. متاسفانه بانک کشاورزی تمایل جدی برای ورود در این حوزه نشان نمی دهد. البته همه دستگاه ها باید تلاش کنیم كه براي سهولت صادرات به موازات این خریدها محدودیت‌های تعهدات ارزی زعفران برداشته و قاچاق زعفران به موازات آن کنترل شود. نباید بگذاریم برخی از کشورهای همسایه وارد فضای کاذب رقابتی با کشورمان در این حوزه شوند. من اطمینان دارم به عنوان یک فرصت نوسانات نرخ ارز به نفع بازار آتی زعفران رقم خواهد خورد.##