در فولاد مبارکه واحد حمل‌ونقل پشتیبانی و واحد برنامه‌ریزی، فروش و حمل محصولات در حال فعالیت‌اند. این دو قسمت چه تفاوتی با هم دارند؟
مأموریتی که ما در ناحیه حمل‌ونقل و پشتیبانی فولاد مبارکه داریم ارائه خدمات حمل‌ونقل در فرایند تأمین مواد اولیه و تحویل محصولات صادراتی (به‌صورت ریلی) و همچنین ارائه خدمات حمل‌ونقل در طول زنجیره تولید داخل فنس فولاد مبارکه برای حمل مواد موردنیاز، قطعات، تجهیزات، حمل سرباره و ضایعات است. برای انجام این وظایف ما سه واحد عملیاتی و یک واحد پشتیبانی فنی داریم. واحد عملیاتی اول، واحد حمل مواد اولیه و محصولات است که وظیفه حمل مواد اولیه از سراسر کشور به فولاد مبارکه به شکل جاده‌ای و ریلی و حمل محصولات صادراتی را که قرار است به‌صورت ریلی حمل شود مدیریت می‌کند. محصولات ما دو دسته مشتری دارد: مشتریان داخلی و مشتریان خارجی. برای مشتریان داخلی، حمل به عهده خود مشتری است و واحد برنامه‌ریزی که در مجموعه فروش است برنامه‌ریزی حمل را انجام می‌دهد. برای مشتریان خارجی که صادراتی هستند، ما حمل ریلی را مدیریت می‌کنیم. حمل جاده‌ای نیز بر عهده واحد فروش است.
در فولاد مبارکه سالانه چند تن حمل انجام می‌شود؟
در مجموع، در واحد حمل مواد اولیه (مشتمل بر گندله، کنسانتره نرمه و زبره و بریکت) و محصولات سالانه حدود ۱۵ میلیون تن حمل انجام می‌شود که در شش‌ماهه اول امسال رشد ۱۹ درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل داشته است. این عدد قابل‌توجهی است و مدیریت و اجرای این حجم از عملیات کار عظیمی است که از همه نیروهای امانی و پیمانی که با ما کار می‌کنند تشکر می‌کنیم.
حمل ریلی
در مجموعه واحد حمل مواد اولیه و محصولات، مدیریت حمل ریلی مواد اولیه از ایستگاه حسن‌آباد، یعنی ایستگاهی که مواد اولیه را تحویل می‌دهد و محصولات را تحویل می‌گیرد، انجام می‌شود. در این خصوص ۱۵ لوکوموتیو مانوری داریم. در این مجموعه یک تعمیرگاه لوکوموتیو هم داریم که نگهداری و تعمیرات لوکوموتیو و ریل و ابنیه را انجام می‌دهد. در حوزه حمل آهن اسفنجی، با توجه به محدودیت‌های انرژی که تولید این محصول را در زمستان با چالش جدی مواجه می‌کند خوشبختانه ۴۵ درصد رشد نسبت به مدت مشابه سال قبل ثبت شده است. در زمینه حمل گندله نیز رشد ۳۲ درصدی رقم خورده است. توسعه حمل ریلی از مباحث بسیار مهم و مطرح در صنعت فولاد کشور است و علی‌رغم همه چالش‌ها، در ۶ ماه اول سال حدود ۳٫۵ میلیون تن مواد اولیه به‌صورت ریلی در فولاد مبارکه حمل شده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۷ درصد رشد داشته است.
از نظر تأمین مواد اولیه برای فولاد مبارکه منطقه سنگان بسیار کلیدی است؛ اما متأسفانه زیرساخت‌های ریلی و جاده‌ای در آن منطقه ضعیف است، اگرچه با پیگیری‌های زیاد فولاد مبارکه ظرفیت حمل در این بخش ۴۶ درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل افزایش یافته است.
واحد حمل و فراوری سرباره
حمل سرباره به‌وسیله پاتیل‌برها از کوره‌های فولادسازی به حوضچه‌های خنک‌سازی سرباره و جداسازی قراضه از سرباره و مجدداً حمل سرباره سرد و قراضه به دپوهای مربوطه با مکانیسم‌های خاصی انجام می‌شود. بالطبع تعمیرگاه اقدامات مربوط به تعمیر و نگهداری پاتیل‌برها را بر عهده دارد. دو شاخص کلیدی در این مجموعه شامل میزان توقف لازم برای تعویض پاتیل و تناژ حمل سرباره است. در شش‌ماهه نخست سال جاری زمان تعویض پاتیل زیر کوره‌ها رکورد تاریخی ۰٫۰۲ دقیقه است؛ همچنین حدود ۱ میلیون تن سرباره حمل سرباره در این بازه زمانی حمل شده است.
واحد حمل‌ونقل جاده‌ای
این واحد تأمین مکانیسم‌ها در طول زنجیره تولید داخل فنس فولاد مبارکه را به عهده دارد. در این مجموعه حدود ۸۰۰ مکانیسم مدیریت می‌شود که هم فرایندهای تولید و هم فرایندهای تعمیرات و پشتیبانی را حمایت می‌کند. به‌صورت کلی در شش‌ماهه نخست حدود ۳٫۳۸۰ میلیون تن حمل داخلی داشتیم که رشد ۴ درصدی نسبت به مدت مشابه سال گذشته داشته است. سالیانه حدود ۱٫۲۰۰ میلیون ماشین‌ساعت نیز مکانیسم در اختیار نواحی قرار می‌دهیم.
واحد پشتیبانی فنی
این واحد کلیه فرایندهای بهره‌برداری و نگهداری و تعمیرات ۳ واحد عملیاتی را پشتیبانی می‌کند.
با توجه به حجم زیاد فعالیت‌ها در حوزه حمل‌ونقل و جابه‌جایی‌ها وضعیت ایمنی در این بخش چگونه است؟
برای کسب نتایج بهتر در این زمینه بر سه حوزه مکانیسم‌ها، محیط کار مکانیسم‌ها و تقویت و بهبود رفتار ایمن کارکنان متمرکز شده‌ایم. در نتیجه اقدامات در این سه بخش، سال گذشته رتبه سوم ایمنی را بین نواحی تولید و تعمیرات شرکت به دست آوردیم.
اقدامات موردنیاز برای بهبود شرایط محیط کاری کارکنان در حوزه حمل‌ونقل و پشتیبانی چیست؟
برای فعالیت ایمن نیروی انسانی، ابتدا باید بر آموزش آن‌ها سرمایه‌گذاری و برنامه‌ریزی کرد، مخصوصاً در حوزه پیمانکاران، زیرا حجم زیادی از فعالیت‌ها به‌صورت پیمانکاری اداره می‌شود. عمدتاً هدف ما این است که خطاهای انسانی کم شود و در این زمینه اقدامات لازم در حال انجام است.
گلوگاه حوزه حمل‌ونقل پشتیبانی چیست که اگر رفع شود می‌تواند رشد چشمگیری به عملکرد شما ببخشد؟
در حال حاضر با ۴ چالش عمده در مجموعه حمل‌ونقل و پشتیبانی مواجهیم. حجم حمل جاده‌ای مواد اولیه ما افزایش پیدا کرده و صنعت فولاد به گونه‌ای طراحی شده که باید مواد اولیه آن به‌صورت ریلی حمل شود. درعین‌حال در بسیاری از بخش‌ها به شبکه ریلی کشور متصل نیستیم. دوم اینکه زیرساخت‌ها و ناوگان ریلی کشور متناسب با تقاضای حمل بار توسعه پیدا نکرده است. در مورد تعدد منابع، حمل ترکیبی و توسعه آن را برنامه‌ریزی کردیم و اقدامات خوبی در این خصوص انجام گرفته که فعال کردن دو سکوی جدید در منطقه مهیار و سلطانیه بخشی از این اقدامات است. همچنین در حوزه زیرساخت‌های ریلی، فولاد مبارکه اقدامات خوبی انجام داده و خرید و بهره‌برداری از ۵۰ دستگاه لوکوموتیو سنگین ساخت داخل با نگاه حمایت از صنایع داخلی از آن جمله است که صرفه‌جویی بیش از ۱۵۰ میلیون لیتر گازوئیل در سال را نیز به همراه داشته و درعین‌حال از نظر زیست‌محیطی هم نتایج خوبی در پی داشته است. در حوزه توسعه زیرساخت‌های ریلی هم مذاکراتی با راه‌آهن جمهوری اسلامی و وزارت راه و شهرسازی انجام شده است. چالش دیگر فرسودگی مکانیسم‌هاست که به‌شدت بر حوزه‌های ایمنی و محیط زیست تأثیرگذار است.
در حوزه تحول دیجیتال چه اقداماتی در این واحد انجام شده است؟
از چهار پروژه‌ تعریف‌شده در حوزه لجستیک هوشمند، یک پروژه مربوط به حمل سرباره، یک پروژه مربوط به حمل‌ونقل داخل فولاد مبارکه و دو پروژه مربوط به حمل مواد اولیه به‌صورت ریلی و جاده‌ای است.
بومی‌سازی چقدر در جریان رفع نیازهای شما تأثیرگذار است؟
برای مکانیسم‌هایی که ملکی فولاد مبارکه است ناگزیریم به سمت بومی‌سازی حرکت کنیم، چون تأمین قطعات بسیار مشکل است. یکی از حوزه‌هایی که برای بومی‌سازی در آن اقدام کرده‌ایم تأمین قطعات لوکوموتیوهای مانوری ساخت اروپاست که صرفاً ۱۵ دستگاه از آن‌ها در کشور وجود دارد و قطعات آن قابل تأمین نیست.
سخن آخر؟
اهداف استراتژیک حوزه حمل‌ونقل و مجموعه پشتیبانی فولاد مبارکه سه هدف کلیدی است: اول توسعه حمل ریلی؛ دوم جایگزینی مکانیسم‌های فرسوده که به سرمایه‌گذاری بالایی نیاز دارد و سوم پیاده‌سازی لجستیک هوشمند است که که یک الزام برای فولاد مبارکه محسوب می‌شود و انتظار می‌رود سایر بخش‌های شرکت این امور را در رسیدن به اهداف یادشده یاری کنند.