در عصر امروز که با روند پرسرعت تحولات و فناوری‌های جدید عجین شده است، نوآوری عنصری ضروری برای افزایش بهره‌وری و حتی بقای سازمان در فضای رقابتی موجود به شمار می‌آید. نگاهی به عملکرد شرکت‌های بزرگ و پیشروی جهان مانند آمازون حاکی از توجه ویژه و برنامه‌ریزی‌های دقیق آن‌ها برای توسعه مفهوم نوآوری دارد. در همین راستا شرکت آلومینای ایران نیز از جمله بنگاه‌های فعال در صنایع معدنی و فلزی کشور تلقی می‌شود که با توجه به جایگاه استراتژیک خود در صنعت آلومینیوم، توجه ویژه‌ای به مفهوم نوآوری و به طور خاص نوآوری باز دارد؛ رویکردی که تا امروز دستاوردهای فراوانی را برای این شرکت به همراه داشته و موجب شکل‌گیری همکاری‌های گسترده این شرکت با دانشگاه‌ها، نهادهای دانشی و شرکت‌های دانش‌بنیان شده است.

به گزارش اقتصاد ملت به نقل از روابط عمومی شرکت آلومینای ایران؛ نوآوری به معنی خلق یا ارائه ایده‌های جدید، مفید و خلاقانه‌ای است که می‌توانند در صنایع مختلف مورد استفاده قرار گیرند. نوآوری می‌تواند به افزایش کیفیت زندگی انسان‌ها، توسعه اقتصادی و ارتقای رقابت‌پذیری بنگاه‌ها در بازارهای جهانی کمک کند. در حال حاضر، نوآوری به عنوان یکی از عوامل مهم برای پیشرفت و توسعه جوامع شناخته می‌شود و از این رو، بسیاری از سازمان‌ها و شرکت‌ها در تلاش هستند تا فرهنگ نوآوری را در سازمان خود ایجاد کنند.

در صنایع معدنی، نوآوری به عنوان یکی از عوامل اصلی و مهم برای افزایش بهره‌وری، کاهش هزینه‌ها، بهبود فرایندها و خلق ارزش افزوده در صنعت معرفی می‌شود. از این رو، صاحبان صنایع باید به طور پیوسته به نوآوری و توسعه فناوری در صنایع خود توجه کنند. در واقع، نوآوری در صنایع معدنی می‌تواند منجر به بهبود عملکرد معادن، افزایش بهره‌وری، کاهش تلفات، بهینه‌سازی فرایندهای استخراج و فرآوری مواد معدنی شود. نوآوری در این حوزه همچنین می‌تواند ارتقای ایمنی و بهداشت کارگران و حفاظت از محیط‌زیست را به همراه داشته باشد. به طور کلی، در صنایع معدنی لازم است که به نوآوری و توسعه فناوری به شکل ویژه‌ای توجه شود و به عنوان یکی از عوامل اصلی موفقیت و پیشرفت در این صنعت مد نظر قرار بگیرد.  

عامل پیشرفت و توسعه

نهادینه شدن مفهوم نوآوری و پرورش ایده‌ها در یک سازمان نیازمند رعایت و اجرای برخی الزامات و پیش‌نیازها است. مهم‌ترین پیش‌نیازهایی که در این خصوص وجود دارند شامل رهبری موثر، ایجاد فرهنگ نوآوری، اعطای اختیارات و حمایت مالی، ایجاد سیستم‌ها و فرایندهای مناسب، ارزیابی و اندازه‌گیری، آموزش و توسعه و همچنین همکاری و اشتراک دانش هستند. این عوامل با توجه به شناخت محیط صنعتی و رقبای بازار نیز می‌توانند به نهادینه‌سازی نوآوری در یک سازمان کمک کنند. به طور مثال، شرکت‌های آمازون، اپل، گوگل، فیس‌بوک و مایکروسافت نیز با استفاده از همین رویکردها توانسته‌اند مفهوم نو‌آوری را در سازمان خود نهادینه کنند.

به طور خاص، شرکت آمازون با استفاده از روش‌هایی از جمله ایجاد محیط کاری مشوق و انعطاف‌پذیر، ایجاد شبکه‌های همگام، پرداختن به مشکلات باز، ارزیابی عملکرد بر اساس نوآوری، برگزاری رویدادهای تشویقی، توجه به نظرات کاربران و تشویق به خطا و شکست، فرهنگ نوآوری را در شرکت خود نهادینه کرده است. در همین راستا، آمازون برای کارکنان خود محیط کاری انعطاف‌پذیری را فراهم کرده است و آن‌ها را به ارائه ایده‌های جدید تشویق می‌کند. همچنین در این شرکت مشوق‌های مالی و غیرمالی برای کارکنانی که ایده‌های نوآورانه ارائه می‌دهند، تعریف شده است. آمازون همچنین تیم‌ها و گروه‌های کوچکی را که به صورت مستقل به حل مسائل و ارائه ایده‌های نوآورانه مشغول‌اند تشکیل داده است. این گروه‌ها برای تسریع در تصمیم‌گیری و اجرای پروژه‌ها از اهمیت بالایی برخوردار هستند.

شرکت آمازون اساسا به دنبال حل مشکلات بزرگ و چالش‌های نوظهور است. این رویکرد به طور طبیعی باعث ایجاد شرایطی برای رشد و نوآوری می‌شود و به کارکنان انگیزه می‌دهد تا ایده‌های خود را مطرح کنند. در آمازون، عملکرد کارکنان بر اساس نوآوری و ارزش‌ افزوده‌ای که برای شرکت ایجاد می‌کنند، ارزیابی می‌شود. بنابراین کارکنان به ارائه ایده‌های نوآورانه متعهد هستند تا از این طریق، به بهبود فرصت‌ها و رقابت‌پذیری شرکت کمک کنند. علاوه بر آن‌ها، آمازون برای تشویق کارکنان خود به ارائه ایده‌های نوآورانه، رویدادها و مسابقاتی را تحت عناوین «هکاتان» (Hackathon) و «آلمانایت» (Innovations Days) برگزار می‌کند. این رویدادها فرصت مناسبی را برای ایجاد همکاری بین افراد مختلف و ارائه ایده‌های نوآورانه فراهم می‌آورند. آمازون همچنین به نظرات و بازخوردهای کاربران خود نیز توجه زیادی دارد و از آن‌ها برای بهبود محصولات و خدمات خود استفاده می‌کند. بی‌تردید این رویکرد باعث ارتقای محصولات و خدمات شرکت می‌شود و به ایجاد نوآوری و خلاقیت نیز کمک می‌کند. گفتنی است که در فرهنگ کاری آمازون، اشتباه کردن و تلاش برای ارائه راه‌حل‌های جدید و نوآورانه مورد تشویق قرار می‌گیرد. این رویکرد باعث ایجاد انگیزه برای جست‌و‌جوی راهکارهای نوآورانه و همچنین پذیرش خطاها و شکست‌ها به عنوان بخشی از روند یادگیری شرکت می‌شود. موارد یادشده نشان از تمرکز آمازون بر فرهنگ نوآوری و خلاقیت و همچنین استفاده از رویکردهای مختلف برای افزایش ایده‌پردازی و رشد شرکت دارد.

نگاه نوآورانه در آلومینای ایران

شرکت آلومینای ایران با توجه به ماهیت خود که یک شرکت صنعتی و معدنی است، توجه ویژه‌ای به مفهوم نوآوری دارد. این موضوع منجر به حرکت این شرکت به سمت ایده‌های جدید و همچنین انجام اقدامات نوآورانه به منظور کاهش هزینه‌ها و افزایش بهره‌وری در سازمان شده است. از جمله اقدامات انجام‌شده در شرکت آلومینای ایران در این حوزه می‌توان به تولید محصول استراتژیک هیدرات‌های ویژه، ساخت دانش‌بنیان قطعات مصرفی پمپ‌های فشار قوی گهو، اکسپنشن جوینت‌های خطوط بخار و کاستیک داغ در واحد تبخیر، کسب دانش فنی تولید آلومینا با بوکسیت مدول 7/3، ساخت پمپ‌ها، ولو‌های صنعتی، فیلترهای دیسکی، مبدل‌های صفحه‌ای و فلوکولانت، تولید گاما آلومینای بوهمیتی (نانو ذرات) در سطح آزمایشگاهی و ثبت اختراع این روش، نقشه‌برداری فتوگرامتری با پهپاد، فرآوری گل‌قرمز برای جدا‌سازی برخی عناصر با‌ارزش و ثبت اختراع در استحصال عنصر اسکاندیوم اشاره کرد.

شرکت آلومینای ایران همچنین به طراحی و استقرار نظام‌های مدیریتی مختلفی از جمله مدیریت کیفیت، مدیریت انرژی، مدیریت آزمایشگاه، مدیریت استراتژیک، مدیریت ریسک، مدیریت فرایندها، مدیریت ایمنی و بهداشت شغلی، مدیریت موجودی قطعات یدکی (MRO)، نظام جامع مدیریت تامین‌کنندگان و کنترل موجودی (SCM)، نظام جامع کدینگ انبارها، مدیریت پروژه بر اساس استاندارد «PMBOK»، نظام تحلیل خرابی تجهیزات «EM»،  نظام جامع بهبود مستمر، نظام بهینه‌کاوی، سامانه مدیریت دارایی‌های فناوری اطلاعات، نظام جامع مدیریت مسئولیت‌های اجتماعی (CSR)، نظام جامع آموزش و مدیریت دانش نیز پرداخته است.

باید توجه داشت که برای ایجاد نوآوری در صنایع، همکاری با شرکت‌های دانش‌بنیان، موسسات تحقیقاتی و دانشگاه‌ها، امری حیاتی است. این همکاری‌ها می‌توانند شامل انجام پروژه‌های تحقیق و توسعه مشترک، انتقال فناوری و دانش به شرکت و همچنین برگزاری کارگاه‌های آموزشی باشد. این همکاری‌ها به شرکت‌ها امکان می‌دهند تا از آخرین دستاوردهای علمی و فناوری روز بهره‌مند شوند، فرصت‌های نوآوری را شناسایی کنند و بهره‌وری خود را افزایش دهند. همچنین با انجام سرمایه‌گذاری خطر‌پذیر در پروژه‌های نوآورانه و تحقیقاتی با توجه به پتانسیل بالای این پروژه‌ها، می‌توان بهره لازم را از این پروژه‌ها کسب کرد. از این رو، شرکت آلومینای ایران نیز با اتخاذ همین رویکرد با طیف وسیعی از موسسات علمی، شرکت‌های دانش‌بنیان و دانشگاه‌ها همکاری کرده و با حمایت از پروژه‌های دانشگاهی نیز به سمت نوآوری گام برداشته است.  

شرکت آلومینای ایران در پروژه‌های متعددی در حوزه‌های مرتبط با روش‌های نوین معدنکاری، فرآوری و تولید محصولات جدید با دانشگاه‌های مطرح و معتبر کشور از جمله دانشگاه تهران، صنعتی امیرکبیر، علم و صنعت، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران و همچنین دانشگاه‌های صنعتی اصفهان، شیراز، صنعتی شاهرود، سمنان و دانشگاه آزاد اسلامی واحد قوچان همکاری کرده است. علاوه بر آن‌ها، شرکت آلومینای ایران با اهدافی نظیر تدوین نقشه راه فناوری و ساخت داخلی قطعات و تجهیزات مصرفی، با برخی شرکت‌های دانش‌بنیان داخلی مانند شرکت‌های رهپویان دانش و فناوری فرا، آران گستر، صاحبان صنعت فیروز و کاوش صنعت شیخ‌بهائی قرارداد همکاری منعقد کرده است. این شرکت همچنین همکاری‌های گسترده‌ای را با سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی ایران در حوزه‌های مختلفی مانند بررسی تولید آلومینای خلوص بالا (HPA) در مقیاس آزمایشگاهی و توسعه دانش فنی این محصول و همچنین بررسی پژوهشی تولید آلومینای تبولار انجام داده است. به علاوه، طراحی و بهینه‌سازی سیستم خردایش و پیش‌فرآوری بوکسیت‌های شرکت آلومینای ایران نیز از جمله همکاری‌های این شرکت با جهاد دانشگاهی تربیت مدرس به شمار می‌آید. چنان‌که گفته شد، طیف وسیعی از همکاری‌ها و اقدامات نوآورانه در شرکت آلومینای ایران انجام شده است؛ اقداماتی که در شرایط تحریمی کشور توانسته‌اند چرخه تولید ماده استراتژیک آلومینا و آلومینیوم را حفظ کنند. این اقدامات همچنین از خروج ارز جلوگیری کرده و با ایجاد ارزش افزوده و تقویت اقتصاد دانش‌بنیان، موجب تقویت صنعت آلومینیوم ایران شده‌اند. تولید هیدرات‌های ویژه و پیوستن ایران به جمع پنج کشور تولید‌کننده این محصول و همچنین ساخت دانش‌بنیان قطعات و تجهیزاتی از جمله گیربکس میکسر تیکنر، پمپ اوشنر، چرخ‌دنده 05 و فیلتر دیسکی از جمله دستاوردهای اقدامات نوآورانه در شرکت آلومینای ایران بود‌ه اند.