اگر تا به حال بسته، امانت یا نامه ای از دیگر کشورها دریافت یا به کشور دیگری ارسال نکرده اید، احتمالاً با روند کار پست خارجه آشنا نیستید. اگر چه مراحل چهار گانه پستی شامل«قبول، تجزیه، رهسپاری و توزیع» در پست داخلی و خارجی یکسان بوده و یکی پس از دیگری طی می شود ولی در مرسولات خارجه روند کار کمی متفاوت است.
به گزارش اقتصاد ملت و به نقل از روابط عمومی شرکت ملی پست، همان گونه که در مرسولات داخلی کشور قوانین مشخص وجود دارد، در مرسولات خارجی هم، مقررات اتحادیه جهانی پستی (UPU) و قوانین گمرکی هستند که چگونگی و روند سیر مرسوله را تعیین می کنند. در این گزارش سعی شده ضمن آشنایی با مراحل ورود و خروج کالاها و امانات به داخل و خارج، مراحل کار نیز به زبان ساده برای خواننده شرح داده شود.
انواع کالای ارسالی و دریافتی پستی
تمامی مرسولات پستی اعم از صادره و وارده در دو تقسیم بندی پست نامه؛ شامل مرسولات کمتر از 2 کیلو گرم، اسناد و مدارک، نمونه کالای تجاری، هدیه و سوغات، دارو (در حد مصرف شخصی) و امانت که شامل بسته های بیش از 2 کیلوگرم و گاهی هدیه و سوغات و نمونه کالای تجاری نیز برحسب وزن در تقسیم بندی امانت قرار می گیرد.
دانستنی های ضروری
به گفته جابر آزادی رئیس اداره پست های خارجه مرکز ملی پردازش و مبادله پستی، هموطنان باید بدانند برای ارسال هر نوع بسته به خارج ( صرف نظر از وزن ) باید به دفاتر منتخب پستی در سطح شهرها مراجعه نمایند تا بسته توسط مامور و ارزیاب گمرک یا کارشناسان پست که به صورت نیابت از گمرک حضور دارند، رویت شده و ارزش مرسوله برای اظهار عوارض گمرکی مشخص شود. طبق اظهار مامور گمرک مرسولات با ارزش تا 80 دلار معاف از عوارض گمرکی می شوند.
وی همچنین گفت: قبل از ارسال مرسوله به خارج از کشور باید از ممنوع نبودن آن اطلاعات کافی کسب کرد و حتی با گیرنده در خارج از کشور هم هماهنگ شود زیرا ممکن است مرسوله جزو ممنوعات کشور ما نبوده اما در مقصد ذر این فهرست باشد.
ذکر این نکته در اینجا خالی از لطف نیست که می توانید به سایت شرکت ملی پست به آدرس www.post.ir سر زده و ضمن اطلاع از لیست ممنوعات پستی یا تعیین نرخ کرایه پستی (داخلی و خارجی)، مسیر طی شده مرسوله تا مقصد را آنلاین مشاهده کنید. در سایت پست شما به اطلاعات دیگری مانند تعرفه ها و مقررات پستی نیز دسترسی دارید.
و اما مرسولات وارده به کشور
تمامی مرسولات وارده پیش از ارسال به آدرس گیرنده، برای اطمینان از آن توسط ناظران گمرک ارزیابی و سپس برای ارسال به گیرنده آماده می شوند.
برخی از مرسولات پس از ورود به کشور، به صورت غیابی ( بدون حضور گیرنده ) و در حضور نماينده گمرک ارزیابی می شوند، این کار با در نظر گرفتن مقررات تا مبلغ 50 دلار بدون دریافت حقوق و عوارض گمرکی، برای توزیع به پست تحویل داده می شود.
اما برخی از مرسولات نیز هستند که نماینده گمرک، ارزش آن را بالاتر از مبلغ معافیت (50 دلار) از عوارض تشخیص می دهد، بنابراین مبلغ عوارض گمرکی روی برگه ای به نام پته گمرکی درج و روی مرسوله چسبانده می شود، تا نامه رسان عوارض آن را هنگام مراجعه به منزل از گیرنده دریافت و به گمرک تحویل دهد.
عوارض گمرکی به کدام دسته از مرسولات تعلق می گیرد؟
برخی مرسولات وارده، نیاز به مراجعه حضوری گیرنده یا نماینده ی قانونی آنها دارد و حضور آنها الزامی است.
رئیس اداره پست های خارجه در مورد این دسته مرسولات گفت: مرسولاتی هستند که بنا به تشخیص نماینده گمرک، نیاز به دریافت مجوزهای قانونی دارند، بنابراین، این اداره با ارسال دعوتنامه کتبی، زمان مراجعه حضوری را به گیرنده اعلام کرده و پس از بررسی مدارک و انجام تشریفات گمرکی، مرسوله تنها به شخص گیرنده که دارای کارت شناسائی معتبر باشد، تحویل داده می شود.
وی گفت: برای رفاه حال گیرنده، جلوگیری از اتلاف وقت و سرعت بخشیدن به تحویل مرسوله، در اداره پست های خارجه شرکت ملی پست مستقر در فرودگاه بین المللی امام خمینی (ره) تمهیداتی اندیشیده شده و نمایندگانی از نهادهای قانونی در این اداره مستقر هستند تا در صورت نیاز، مرسوله از کانال های قانونی و نهادهای نظارتی عبور کند. آزمایشگاه جهت تعیین ماهیت کالا، نماینده شرکت مخابرات، نماینده وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، نماینده سازمان غذا و دارو، نماینده سازمان حفظ نباتات کشور از جمله همکاران پست در فرودگاه بین المللی امام خمینی (ره) هستند.
البته در پست های وارده از خارج، مرسولاتی نظیر تلفن همراه که نیاز به تایید گمرک و ثبت در سامانه رجیستری دارد یا بسته های مربوط به سفارتخانه ها که نیاز به ارسال سریع دارند، مراحل گمرکی را در مرکز ملی پردازش و مبادله پستی در چهار راه لشکر طی می کنند و در سایر استان ها نیز از اداره پست مرکزی استان توزیع می شوند.
براساس آماری که رئیس اداره پست های خارجه از میزان ورود بسته و امانت وارده ارائه داد، روزانه بیش از 2 هزار بسته به فرودگاه امام خمینی(ره) وارد و پس از طی مراحل قانونی در سراسر کشور ارسال و توزیع می شود.
نیروی انسانی به اضافه تخصص و تجربه کاری
به گفته آزادی رییس اداره پست های خارجه، همکاری و تعامل بین کارکنان پست و سایر سازمان ها، عامل مهمی در ارائه خدمات با کیفیت به مشتری است.
آزادی همچنین گفت: تعداد مرسولات خارجه قابل توجه بوده ولی نیروهای ارزشمند و ماهری در این اداره مشغول فعالیت هستند که تجربه آنها در سرعت بخشیدن به کارها بسیار موثر است. گمرک جمهوری اسلامی، شرکت فرودگاه ها و ناوبری هوایی، نیروی انتظامی، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، وزارت جهاد کشاورزی، شرکت مخابرات و چندین نهاد و دستگاه نظارتی دیگر در این زمینه با پست همکاری می کنند.
از وی در خصوص ابزارهای آموزشی و نیازمندی های تجهیزاتی پرسیدیم که در پاسخ گفت: مطمئناً با پیشرفتی که در دانش و مهارت ایجاد شده، هر چه آموزش تخصصی، بیشتر باشد در بهبود و ارتقاء کار تاثیرگذارتر است و این در مورد ابزار نیز صدق می کند.