شیما تدین پور

اولین دوره همایش و نمایشگاه معدنکاری دیجیتال با هدف به کارگیری تکنولوژی‌های نوین صنعت معدنکاری، معرفی شرکت‌ها و استارت‌آپ‌های پیشرو در این زمینه و آموزش مفاهیم و مقدمات معدنکاری دیجیتال صبح امروز با حضور مدیران عامل و فعالان حوزه معدن و صنایع معدنی و به همت گروه رسانه ای دنیای اقتصاد برگزار شد.

به گزارش خبرنگار ما؛ در این همایش که در هتل المپیک تهران آغاز به کار کرد و تا ۲۳ شهریور ماه ادامه دارد؛ بسیاری از فعالان و کارشناسان حوزه معدن و معدنکاری دور هم جمع شدند تا چالش ها و مشکلات موجود در این حوزه را بررسی و برای آنها چاره اندیشی کنند.

امید اصغری رییس موسسه یونیدرو و دبیر اولین همایش و نمایشگاه معدنکاری دیجیتال ۱۴۰۱ در این همایش با بیان اینکه معدن باید در آینده پاسخگوی نیاز بسیاری از صنایع باشد گفت: افزایش عمق معدنکاری، کاهش عیار و دور افتادگی معادن و افزایش فواصل حمل هزینه های معدنکاری را افزایش داده و درنتیجه روند کلی بهره وری در معادن را با چالش هایی همراه کرده است.

 وی ادامه داد: با رصد تحولات معدنکاری در دنیا هوشمندسازی موضوع اصلی در سال های آتی خواهد بود.وی افزود: لازم است معادن و شرکت های معدنی دیدگاه خود را نسبت به تکنولوژی تغییر دهند چراکه در حوزه معادن، دیجیتالی شدن در اولویت است. 

اصغری تصریح کرد: در موسسه یونیدرو اقدامات صورت گرفته به طی سه مسیر در داخل کشور انجامید. یکی طرح هوشمندسازی معادن است که طرحی جامع بوده و در آن موانع هوشمندسازی مورد بحث و بررسی قرار می گیرد و تکنولوژی ها معرفی می شود که این طرح در فاز میدانی قرار دارد.

رییس موسسه یونیدرو اظهار کرد: در حال حاضر در بیشتر معادن کشور سه مشکل جدی در بحث هوشمندسازی وجود دارد اول اینترنت و زیرساخت ها و دوم دیتابیس ها که نیاز به تجمیع دارند. سوم هم آموزش تکنولوژی در معادن است و باید نگاه تولیدی در معادن تغییر یابد.

به گفته اصغری اطلاع رسانی و ترویج علم موضوع دیگری است که در یونیدرو دنبال شده و در همین راستا از سال گذشته در حال تدوین کتابی با این رویکرد بودیم و امروز این کتاب رونمایی می شود.وی در خاتمه یادآور شد: تلاش برای تغییر دیدگاه مدیران نشان از رویکرد مثبت به موضوع تکنولوژی و پذیرش آن از سوی مدیران دارد.

مهندس ایرج رخصتی مدیرعامل ذوب آهن اصفهان در این همایش گفت : تحول دیجیتال در بخش های مختلف، افزایش بهره وری و مدیریت ریسک ها را در پی دارد و کشورمان در این زمینه با شرایط مناسبی که دارد، چشم انداز خوبی نیز برای آینده ترسیم نموده است. 

مهندس رخصتی با اشاره به اینکه ذوب‌ آهن اصفهان در استفاده از سیستم‌های هوشمند در خطوط تولید و سیستم های مدیریتی و پشتیبانی بسیار قوی عمل کرده و امروز یکی از پیشروان این موضوع در کشور می‌باشد گفت: دانش جوانان و تجربه خبرگان این عرصه، دو بال توسعه و شکوفایی صنایع هستند و لذا نیاز است از این پتانسیل ها بهره برداری بهتری شود.

مدیر عامل ذوب آهن اصفهان با اشاره به اینکه در کشورهای پیشرفته دنیا میانگین عمق اکتشاف و بهره‌برداری از معادن ۳۰۰ متر و میانگین دنیا ۸۰ متر است اما در کشور ما در بهترین شرایط، ۱۰ متر است گفت : استفاده از ابزار دیجیتال، هوشمندسازی و تجهیزات به‌روز در بهره‌برداری و اکتشاف بسیار کاربردی است و می تواند شرایط را بهبود بخشد .

مدیرعامل ذوب آهن اصفهان افزود : حرکت به سمت بازارها و اکوسیستم های جدید، توسعه سبد محصولات و خدمات و افزایش سهم بازار از جمله سایر دستاوردها در این بخش است.

با همین توان توانستیم با وجود ۲۰ سال تحریم و ۱۲ سال فشار حداکثری با قدرت پیشروی کنیم . وی گفت :  در نگاه به معادن باید یک تغییر رویکرد داشته باشیم. کل پروانه‌های صادر شده بهره‌برداری در کشور حدود ۱۲ هزار مورد است و از این تعداد تقریبا ۷ هزار مورد فعال هستند که مساحت آنها کمتر از ۵ درصد کل مساحت کشور است. بر این اساس، از سرمایه های کشور در حوزه معدن به درستی استفاده نشده است.

در واقع  در زمینه اکتشاف در کشور عملکرد مطلوبی نداشته ایم و نیاز است همکاری بیشتری از طرف دولت با فولاد سازان بزرگ انجام شود.مهندس رخصتی گفت:  ذوب آهن اصفهان مادر معدنکاری در کشور است  و نباید اولین فولادساز کشور برای تامین مواد اولیه خود دچار مشکل شود . این درحالی است که  پهنه های اکتشافی درخواست شده از طرف این شرکت منتظر تصمیم گیری وزیر محترم صمت است و تعیین تکلیف نشده است.

مدیرعامل ذوب آهن اصفهان با بیان اینکه ذوب آهن اصفهان متعلق به همه مردم کشور به ویژه جامعه زحمتکش کارگری است و بحث منافع شخص یا گروه خاصی در میان نیست ، گفت :  امروزه باید تحولی در معدن کشور ایجاد شود و دولت باید قفل انجام اکتشاف در پهنه ها و محدوده های مستعد را بگشاید.وی تحول در معدنکاری و سرمایه گذاری جدی در زغال‌سنگ توسط حاکمیت را بسیار مهم دانست و گفت : در کشور نیاز به زغال سنگ ۴ میلیون تن است  در حالیکه تنها ۲ میلیون تن تولید می شود و مابقی باید وارد گردد که حل این مشکل نیاز به سرمایه‌گذاری در اکتشاف و بهره برداری از معادن زغال سنگ به صورت جدی دارد.

مهندس رخصتی با اشاره به اینکه اقتصاد معدنی امنیت اشتغال، سرمایه‌گذاری و … را به همراه دارد، گفت: برای اینکه بخش معدن بتواند در اقتصاد کشور جایگزین نفت شود نیاز است در این بخش تغییر رویکرد داشته باشیم و اکتشافات باید به سرعت انجام شود . مدیرعامل ذوب آهن با بیان اینکه مشکل مواد اولیه ذوب آهن با تلاش مجاهدانه در کمتر از یک سال گذشته حل شده گفت :  برای اولین بار در ۵۵ سال عمر ذوب آهن شاهد هستیم که تولید واقعی از برنامه ۳ میلیون تنی سال جاری ۳ درصد پیش است ولی برای ادامه، حمایت وزارت صمت بعنوان متولی معادن کشور ضروری است.

وی افزود : این مجتمع عظیم صنعتی به عنوان یک مجموعه بورسی برای سرمایه گذاری در بخش زغالسنگ کشور اعلام آمادگی کرده است و در این زمینه باید حاکمیت  حمایت لازم را داشته باشد زیرا تولید این کارخانه بدون یارانه انرژی انجام می گیرد.

ابراهیم جمیلی رییس کمیسیون معادن و صنایع معدنی اتاق بازرگانی ایران نیز در این همایش ضمن بیان اینکه ورود به هوشمندسازی و دیجیتالی شدن نیاز جوامع برای توسعه است گفت: ۵ مشخصه کلیدی هوشمندسازی صنعتی حرکت به سمت اتصال، بهینه سازی، شفافیت، پیشگیری و چابکی است.

وی افزود: فناوری های پیشرفته انقلاب صنعتی چهارم شامل رباتیک، اتوماسیون، واقعیت افزوده یا مجازی، پرینت سه‌بعدی، امنیت سایبری، محاسبات ابری، اینترنت اشیا صنعتی، بلاکچین و هوش مصنوعی است و هر یک از این موارد نباشد دیجیتال سازی مقدور نخواهد بود. در ایران هیچ یک از این امکانات را به صورت استاندارد و کامل نداریم و هنوز در تمام قسمت ها نیازمند آموزش هستیم.

جمیلی خاطرنشان کرد: در حوزه دیجیتال با توجه به مهاجرت هایی که اتفاق می افتد در سال های آتی مشکل خواهیم داشت و ذخیره سازی هوشمند دچار نقصان نیز خواهد شد.

وی با تاکید بر این موضوع که هوشمند سازی زمانی اتفاق خواهد افتاد که زنجیره ارزش را با خود به همراه داشته باشد گفت: محیط زیست پایدار و ردیابی و توزیع هوشمند در هوشمندسازی صنعت و معدن نیاز است در حالی که به آن توجهی نمی شود.

جمیلی ادامه داد: باید در کشور از انجام کارها به صورت موازی جلوگیری شود و اگر به این مرحله برسیم در دنیا نیز می توانیم حرفی برای گفتن داشته باشیم.

وی در بخش پایانی صحبت های خود خاطرنشان کرد: با همکاری معاونت معدنی وزارت صمت به دنبال پروژه هوشمندسازی هزار معدن هستیم و با فرابورس برای تامین مالی گسترده اکتشاف صحبت های شده است.

بر اساس این گزارش از مزیت‌های دیجیتالی شدن صنعت معدن می‌توان به افزایش کارایی، کاهش ریسک، فراهم کردن محیط کار امن، افزایش تولید، کاهش هزینه ‌های جاری و… اشاره کرد.همچنین چالش‌های حوزه معدنکاری دیجیتال در چهار بخش امنیت اطلاعات و حریم خصوصی، محیط‌های خشن و آلوده، تعامل‌پذیری شبکه و تجزیه و تحلیل مناسب با برنامه‌های معدنی خلاصه کرد.

محورهای این همایش عبارتند از مروری بر آخرین تحولات معدنکاری دیجیتال در جهان، بررسی زیرساخت‌های معدنکاری دیجیتال در ایران، توجیه سرمایه‌گذاری؛ تاثیرات بالقوه دیجیتالی شدن و کاهش هزینه‏‌های پیاده‌سازی صنعت نسل، اتصال سیستم‌‏های تولید فعلی به ابزارهای دیجیتال، ایجاد مراکز نوآوری دیجیتال در صنعت و الزامات توسعه اکوسیستم دانش ‌بنیان در معدنکاری هوشمند ابزار دیجیتال برای مدیریت امور اکتشافات و معادن فن‌آوری‌های دیجیتال برای نظارت و ایمنی معدن نقش تحولات دیجیتال در تعمیر و نگهداری تجهیزات و ماشین‌آلات معدنی انتقال تجربیات و ایجاد ارتباط پایدار بین فعالان حوزه دیجیتال و معادن اشاره کرد.